Ενημέρωση και συμβουλές προς τους πολίτες σχετικά με πυρκαγιές σε τζάκια και καμινάδες

Πυροσβεστική Υπηρεσία Γιαννιτσών : Ενημέρωση και συμβουλές προς τους πολίτες σχετικά με πυρκαγιές σε τζάκια και καμινάδες

• Μην πανικοβάλλεστε.
• Καλέστε την Πυροσβεστική Υπηρεσία.
• Απομακρύνετε τα άτομα που υπάρχουν στο σπίτι.
• Κλείστε το ντάμπερ (έτσι σταματάμε την παροχή αέρα-οξυγόνου στην καμινάδα και η φωτιά θα σβήσει).
• Απομακρύνετε τα αναμμένα ξύλα από το τζάκι, βγάλτε τα έξω και σβήστε τα με νερό.
• Εάν το τζάκι είναι κλειστού τύπου, κλείστε την πόρτα και την εισαγωγή του αέρα στο θάλαμο καύσης.
• Φροντίστε να έχετε πάντα σε ετοιμότητα έναν πυροσβεστήρα ξηράς κόνεως.
• Αποφύγετε να ρίξετε νερό στο πυρωμένο τζάκι γιατί υπάρχει κίνδυνος καταστροφής του.
• Μη χρησιμοποιήσετε το τζάκι προτού ειδικευμένο συνεργείο καθαρίσει την καμινάδα και την ελέγξει για τυχόν ζημιές που έχει υποστεί.

Τι συμβαίνει όταν η καμινάδα αρπάξει φωτιά;

Όταν το κρεόζοτο στην καμινάδα πάρει φωτιά, οι θερμοκρασίες που αναπτύσσονται είναι πολύ υψηλές. Πολλές φορές ξεπερνούν τους 1500ο Κελσίου αποδυναμώνοντας τα δομικά υλικά της καμινάδας τα οποία δεν αντέχουν σε τέτοιες θερμοκρασίες.
Εξάλλου το κρεόζοτο όταν καίγεται, διογκώνεται απότομα, ασκεί πιέσεις στα ήδη καταπονημένα τοιχώματα της καμινάδας (απ’ τις υψηλές θερμοκρασίες) και προκαλεί ρωγμές και σπασίματα, από τα οποία βρίσκουν διέξοδο οι φλόγες και οι καπνοί. H φωτιά στην καμινάδα, ακόμα κι αν δεν επεκταθεί στο σπίτι, προκαλεί ζημιές, το κόστος επισκευής των οποίων μπορεί να είναι πολύ υψηλό!

Τι ξύλα πρέπει να καίμε;

Τα πιο συνηθισμένα είδη ξύλων για καύση στην Ελλάδα είναι η δρυς, η ελιά, και η οξιά και ανάλογα με την περιοχή και τη διαθεσιμότητα, φυσικά που υπάρχει.

Δρυς: Το ξύλο της δρυός είναι από τα αγαπημένα των καταναλωτών, κυρίως για την ωραία φλόγα που δίνει και τη διάρκεια καύσης. Ανήκει στα πλατύφυλλα δέντρα και έχει μεγάλο βάρος. Είναι πυκνό, καίγεται με ήρεμη και μακριά φλόγα και είναι πιο οικονομικό από τα υπόλοιπα, άρα αποτελεί ιδανική επιλογή για καυσόξυλο. (4.700 kcal/kg)

Οξιά : H καύση της διαρκεί περισσότερο από του πεύκου γιατί πρόκειται για σκληρό ξύλο με πυκνότητα και βάρος. Παρ’ όλα αυτά, ο χρόνος καύσης της δεν μπορεί να προσεγγίσει τον αντίστοιχο της δρυός ή της ελιάς. Έχει την ιδιότητα να μη «σκάει» τόσο πολύ και ανάβει χωρίς δυσκολία. Χρησιμοποιείται στην κυρίως καύση και όχι για προσάναμμα. Η οξιά κόβεται και σε μικρά κομμάτια τα οποία χρησιμοποιούνται για τις ξυλόσομπες.. (Οξιά 4.700 kcal/kg)

Ελιά: Κάνει μικρή και ήρεμη φλόγα, ενώ ανάβει σχετικά εύκολα. Οι περισσότεροι μαντράδες ξυλείας συστήνουν στους καταναλωτές την ελιά ως το καλύτερο ξύλο που μπορούν να προμηθευτούν για το τζάκι τους. Καίγεται αργά, κάτι που σημαίνει ότι μπορεί να παρατείνει τη διάρκεια της φωτιάς προσφέροντας οικονομική θέρμανση στον χώρο.  (4.100 kcal/kg)

Μπριγκέτες: Μία καλή εναλλακτική, με περιβαλλοντικό ενδιαφέρον, είναι και η λύση των μπριγκέτων. Πρόκειται για καυσόξυλα με συμπιεσμένη ξυλώδη ύλη, 100% αποτελούμενη από ξύλο ή υπολείμματα κατεργασίας του ή και ξύλο ανακύκλωσης. Τα πλεονεκτήματά τους έναντι των κλασικών καυσόξυλων είναι ότι έχουν χαμηλότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά την καύση, καίγονται πολύ αργά και η καύση τους διαρκεί μέχρι 12 ώρες, ενώ δεν «σκάνε» και δεν πετάνε σπίθες. Διαθέτουν μεγάλη θερμική απόδοση είναι εύκολα στην αποθήκευση, καθώς καταλαμβάνουν μικρό όγκο, και έχουν σταθερή καύση (περίπου 1,5 ώρα η κάθε μπριγκέτα). Με περιορισμένα τα ποσοστά υγρασίας τους (περίπου στο 2%), παράγουν πολύ λιγότερο καπνό και δεν περιέχουν χημικές ουσίες ή άλλα πρόσθετα. Ενδείκνυνται για ενεργειακά τζάκια και σόμπες.

Το πιο σημαντικό κριτήριο όμως είναι η ποσότητα υγρασίας που περιέχουν τα ξύλα. Γιατί πολύ μεγάλο μέρος της ενέργειας του ξύλου  χρησιμοποιείται για την εξάτμιση του νερού. Χρησιμοποιώντας δηλαδή φρέσκα ξύλα χρειάζεται να κάψουμε σχεδόν 4πλάσσια ποσότητα ξύλων για να πάρουμε την ίδια ενέργεια. Για αυτό τον λόγο να προμηθεύεστε πάντα νωρίτερα τα ξύλα σας για να έχετε μεγαλύτερη οικονομία και απόδοση.

Πόσο συχνά πρέπει να καθαρίζεται μια καμινάδα; Γιατί;

Η συχνότητα καθαρισμού της καμινάδας εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Μέσα από την εμπειρία μας πιστεύουμε ότι ένας ασφαλής κανόνας είναι ο καθαρισμός της καμινάδας να γίνεται κάθε χρόνο, εφόσον η κατανάλωση των ξύλων είναι μεγαλύτερη από έναν τόνο (2 κυβικά μέτρα ξύλα) ετησίως. Εάν ωστόσο η κατανάλωση ξύλων είναι μικρότερη από έναν τόνο (2 κυβικά μέτρα), ο καθαρισμός μπορεί να γίνεται κάθε δεύτερο χρόνο.
Υπάρχουν όμως παράγοντες που επιταχύνουν τη συγκέντρωση της καπνιάς και επιβάλλουν τον ετήσιο καθαρισμό ακόμα και με μικρότερη κατανάλωση ξύλων:

• Η καύση ακατάλληλων ξύλων (όπως τα χλωρά ξύλα, τα ξύλα από κωνοφόρα, από λεύκες καθώς και τα τελάρα,  οι παλέτες κλπ.) παράγει πολύ μεγαλύτερη ποσότητα καπνού και γεμίζει γρηγορότερα με κρεόζοτο στη καμινάδα.
• Η  σιγανή και χαμηλή καύση του τζακιού παράγει περισσότερο καπνό και πιο κρύα καυσαέρια. Έτσι μειώνεται ο ελκυσμός (ανοδικό ρεύμα) στην καμινάδα, και ο καπνός κολλάει στα τοιχώματα αντί να βγει από την έξοδο της καμινάδας.
• Το συχνό ψήσιμο επιβαρύνει δραματικά την καμινάδα γιατί το λίπος που στάζει πάνω στα κάρβουνα καίγεται, δημιουργεί λιπαρές και εύφλεκτες αποθέσεις στα τοιχώματά της, πάνω στις οποίες πολύ πιο γρήγορα γίνεται συσσώρευση καπνιάς.
• Τα κατασκευαστικά λάθη είναι κι αυτά μια σοβαρή αιτία συσσώρευσης κρεόζοτου στην καμινάδα:

Η απουσία μόνωσης κάνει τα καυσαέρια να κρυώνουν γρηγορότερα, να ανεβαίνουν πιο αργά  και να κολλάν στα τοιχώματα.
Η ύπαρξη γωνιών και ανωμαλιών στην διαδρομή της καμινάδας εμποδίζει την ελεύθερη ροή των καυσαερίων με συνέπεια την πιο γρήγορη συσσώρευση κρεόζοτου στα σημεία αυτά.

• Η καύση άλλων υλικών εκτός από τα ξύλα, (συσκευασίες, έντυπα, πλαστικά και συνθετικά προϊόντα), παράγει μεγαλύτερη ποσότητα καπνού που περιέχει ενώσεις επικίνδυνες όχι μόνο για την καμινάδα σας αλλά και για το περιβάλλον.

Σε κάθε περίπτωση όμως δεν πρέπει να παραλείπεται η τακτική χρήση των Ορυκτών Καταλυτών.
Ο σωστός καθαρισμός (βούρτσισμα και χρήση Ορυκτών Καταλυτών) απομακρύνει το κρεόζοτο καθώς και τα ξένα σώματα από την καμινάδα (φύλλα, κλαδιά, φωλιές πουλιών κλπ.) με αποτέλεσμα την καλύτερη λειτουργία του τζακιού.
Συνοψίζοντας όλα τα ανωτέρω σε μια φράση θα λέγαμε ότι:
O καθαρισμός των καμινάδων δεν είναι πολυτέλεια αλλά ανάγκη !!!