Τετάρτη 4 Φεβρουαρίου 2015

4 Φεβρουαρίου, Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου



 H 4η Φεβρουαρίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου και με αυτή την αφορμή η Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία (ΕΑΕ) ενημερώνει για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς ως προς την πρόσβαση στη θεραπεία τους αλλά και οι γιατροί όλων των ειδικοτήτων που προσπαθούν να αντεπεξέλθουν των αρνητικών συνθηκών και να προσφέρουν πραγματικά χρήσιμες υπηρεσίες.


Αριθμοί που τρομάζουν αλλά μπορούν να μειωθούν
Σήμερα περισσότεροι από 8,2 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους από καρκίνο, εκ των οποίων τα 4 εκατομμύρια είναι πρόωροι θάνατοι ατόμων ηλικίας μεταξύ 30 κα 69 ετών.
Στην Ευρώπη το 2012, διαγνώστηκαν 3,45 εκατομμύρια νέα περιστατικά καρκίνων (χωρίς τους καρκίνους δέρματος) και έχασαν τη ζωή τους από τη νόσο 1,75 εκ. ασθενείς. Ο καρκίνος του μαστού ( 464.000), ο καρκίνος του παχέος εντέρου( 447.000), του προστάτη (417.000) και των πνευμόνων (410.000) ήταν οι συχνότερες μορφές καρκίνων και αντιπροσωπεύουν τους μισούς από τους καρκίνους που εμφανίζονται κάθε χρόνο στην Ευρώπη. Οι συχνότεροι θάνατοι είναι από καρκίνους του πνεύμονα ( 353.000), παχ. εντέρου (215.000), μαστού (131.000) και στομάχου (107.000) . 
Στις χώρες της Ε.Ε διαγνώστηκαν περίπου 2,6 εκατομμύρια νέα κρούσματα καρκίνου και 1,26 εκ θάνατοι.   
Στη χώρα μας, με βάση τα στοιχεία που συλλέγει με έμμεσους τρόπους ο Διεθνής Οργανισμός έρευνας για τον καρκίνο ( IARC), η συχνότητα εμφάνισης και η θνησιμότητα από τον καρκίνο παρατίθεται στον πίνακα που ακολουθεί.  

Κινητοποίηση κοινωνίας και πολιτείας
"Ο καρκίνος δεν είναι ένα πρόβλημα που μπορεί να λυθεί μόνο από την ιατρική επιστήμη. Στην καταπολέμηση του πρέπει και μπορούν να συμβάλλουν όλοι, πολίτες και κράτος, ώστε οι αιτίες και οι επιπτώσεις της νόσου να αντιμετωπιστούν ή να αμβλυνθούν αντίστοιχα", τονίζει ο κ. Ευάγγελος Φιλόπουλος, Δ/ντής Κλινικής Μαστού και Μονάδας Ημερήσιας Νοσηλείας Χ.Τ. στο Νοσ. «Ο Άγιος Σάββας», Πρόεδρος της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας. 
Συντονισμένη δράση απαιτείται για να ενθαρρυνθεί ο καθένας μας να κάνει υγιεινές επιλογές στην καθημερινή ζωή του, όπως είναι η αποφυγή του καπνίσματος, η σωστή διατροφή, η φροντίδα για τακτική σωματική άσκηση, η σωστή προστασία από τον ήλιο και η προστασία από καρκινογόνους ιούς. 
Από την άλλη το κράτος οφείλει να φροντίσει για μία καθαρή ατμόσφαιρα (με το να προχωρήσει άμεσα στην αναθεώρηση της πολιτικής ελεύθερης κυκλοφορίας αυτοκινήτων στις μεγάλες πόλεις – με ιδιαίτερη επικέντρωση στα αυτοκίνητα μεγάλης ηλικίας και σ’ όσα κινούνται με πετρέλαιο, αλλά και στην άμεση λήψη μέτρων για μείωση της αιθαλομίχλης από την καύση των τζακιών – σημαντικός καρκινογόνος παράγοντας), να αυξήσει τους χρόνους και του χώρους άθλησης, να περιορίσει δραστικά την κυκλοφορία τροφίμων με υψηλές ποσότητες ζάχαρης ή λιπαρών, να προωθήσει την μεσογειακή διατροφή, να εντείνει την αντικαπνιστική εκστρατεία κ.α. ”, συνπληρώνει ο κ. Φιλόπουλος.
"Και ενώ όλοι γνωρίζουμε ότι η έγκαιρη διάγνωση αποτελεί μία προσέγγιση που σώζει ζωές από πρόωρη απώλεια, αφού είναι αποτελεσματική σε πολλούς από τους πιο συχνούς καρκίνους (π.χ. μαστού, προστάτη, παχέος εντέρου, δέρματος, τραχ. μήτρας, στόματος), η παρέμβαση της πολιτείας εξαντλείται σε παραινέσεις και σε ταμειακές διευκολύνσεις. Είναι ανάγκη να δημιουργηθούν οργανωμένα προγράμματα έγκαιρης διάγνωσης για όλους τους συμπολίτες μας και να στηριχθούν οι ανάλογες πρωτοβουλίες φορέων της κοινωνίας των πολιτών. 

Μεταφορά της επιστημονικής προόδου στην κλινική πράξη
"Η θεραπευτική του καρκίνου συνεχίζει να προχωρεί με άλματα τις τελευταίες δεκαετίες. Δυστυχώς, η μεταφορά και ενσωμάτωση των καινοτομιών στην κλινική πράξη δεν κινείται με τον ίδιο ρυθμό", υποστηρίζει ο κ. Αλέξανδρος Αρδαβάνης, Δ/ντης Α’ Ογκολογικής Παθολογικής κλινικής Νος. «Ο Άγιος Σάββας» και Αντιπρόεδρος της Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας.
"Το σύστημα υγείας της χώρας μας δείχνει να καταρρέει. Από τη δέκατη τέταρτη θέση παγκοσμίως -πάνω και από αυτό της Γερμανίας-  στην αξιολόγηση της ΠΟΥ του 2000 έχουμε φτάσει στην πρόσφατη δημοσίευση του Lancet το2014, που μιλά χωρίς περιστροφές για τραγωδία στη Δημόσια Υγεία". 
Ο τομέας των ογκολογικών υπηρεσιών στη χώρα μας ακολουθεί την τυπική εικόνα της Κρίσης στους άλλους τομείς της Υγείας. Αιτίες μεταξύ άλλων, οι επιδεινούμενες υποχρηματοδότηση και υποστελέχωση. Αν και σημαντικά προβλήματα προϋπήρχαν και επιδεινώθηκαν τα τελευταία χρόνια, το ΕΣΥ φαίνεται πως άντεξε σχετικά. Στην Ελλάδα υπάρχουν τέσσερα δημόσια ογκολογικά νοσοκομεία (τρία στην Αττική και ένα στη Θεσσαλονίκη) και ογκολογικά  τμήματα σε όλα τα Πανεπιστημιακά νοσοκομεία. Εν τούτοις η κατανομή παραμένει προβληματική λόγω προβλημάτων στις υποδομές και τη στελέχωση με εξειδικευμένο προσωπικό.

Ενδεικτικά σημεία
1. Ρευστότητα και ασυναρτησία στην πρόσβαση στα νέα φάρμακα μοριακής στόχευσης και σε  καινοτόμες διαγνωστικές και θεραπευτικές μεθόδους. Για τα παλαιότερα, δραστικά αντινεοπλασματικά φάρμακα υπάρχει μεγάλη σύγχυση στον πληθυσμό των ασθενών αλλά και των ογκολόγων. Βασική αιτία η επιβολή της χρήσης των γενοσήμων, τα οποία στη μεγάλη πλειονότητά τους είναι μεν αξιόπιστα αλλά η υποχρεωτική συνταγογράφησή τους προκαλεί καχυποψία στον πληθυσμό. Τα γενόσημα συμβάλλουν στην εξοικονόμηση πόρων αλλά απαιτούνται κανόνες και διαφάνεια που συνήθως απουσιάζουν.
2. Η ηλεκτρονική συνταγογράφηση -εκτύπωση είναι το ακριβέστερο- με την προχειρότητα που εισήχθη έχει προκαλέσει μεγάλη επιβάρυνση του ιατρικού προσωπικού και απίστευτη ταλαιπωρία των ασθενών.  
3. Δραματική υστέρηση του Ψυχοκοινωνικού τομέα (Ψυχίατροι, Ψυχολόγοι, Κοινωνικοί Λειτουργοί) στον Δημόσιο Τομέα. 
4. Ο Ιδιωτικός Τομέας αδυνατεί εκ των πραγμάτων να καλύψει το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού και μάλιστα σε αυτές τις συνθήκες.  Ζητούμενο η αποτελεσματική αλληλοσυμπλήρωση Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα.
5. Νομίζω πως η αναφορά στο τσουνάμι των ανασφαλίστων καρκινοπαθών και η αδυναμία ουσιαστικής κάλυψής τους, παρά κάποιες εμβαλωματικές νομοθετικές ρυθμίσεις που έχουν γίνει. 

Στην Ελλάδα της κρίσης, υπάρχει πρόσβαση στις νέες ακριβές θεραπείες
Ο κ. Χρήστος Πανόπουλος, Δ/ντης Β’ Ογκολογικής- Παθολογικής Κλινικής Νοσ.«Ο Άγιος Σάββας» και Δ/ντής Σπουδών της Ελληνικής Ακαδημίας Ογκολογίας Ε.Ο.Π.Ε τόνισε πως "Μέχρι τώρα οι βασικοί τρόποι αντιμετώπισης του καρκίνου είναι η χειρουργική, η ακτινοθεραπεία και η χημειοθεραπεία. Η τελευταία έχει σαν στόχο να σκοτώσει και το τελευταίο καρκινικό κύτταρο, σκοτώνοντας όμως παράλληλα και κάποια μη καρκινικά κύτταρα, όπως κύτταρα του αίματος, με αποτέλεσμα κάποιες έντονες παρενέργειες. Η χημειοθεραπεία δεν είναι πάντοτε αποτελεσματική κυρίως στα προχωρημένα στάδια. Τα τελευταία χρόνια, με την πρόοδο της τεχνολογίας και την όλο και καλύτερη κατανόηση της γενετικής και της βιολογίας του καρκίνου, αναπτύσσονται συνεχώς νέες «έξυπνες» - στοχεύουσες θεραπείες. Τα νέα φάρμακα έχουν συγκεκριμένο στόχο, που συνήθως είναι μία πρωτεΐνη, που δουλεύει σαν σηματοδότης ενός πολύπλοκου βιολογικού μονοπατιού, που είναι απαραίτητο για την επιβίωση του καρκινικού κυττάρου. Ο αποκλεισμός ενός τέτοιου μονοπατιού έχει σαν αποτέλεσμα την αδυναμία ανάπτυξης και πολλαπλασιασμού του καρκινικού κυττάρου και τέλος τον κυτταρικό θάνατο. Οι στοχεύουσες θεραπείες είναι εξατομικευμένες για τον κάθε ασθενή. Ο τελικός στόχος και η φιλοσοφία της σύγχρονης αντιμετώπισης του καρκίνου, είναι να έχουμε μία συγκεκριμένη θεραπεία με ταυτότητα για κάθε άρρωστο και όχι γενικά για το νόσημά του.

Με τις νέες αυτές θεραπείες σήμερα αντιμετωπίζονται με επιτυχία, ορισμένα μέχρι χθες μη αντιμετωπίσιμα νοσήματα, όπως το μεταστατικό μελάνωμα ή ο καρκίνος του νεφρού. 
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι όλες αυτές οι νέες αποτελεσματικές θεραπείες έχουν υψηλό κόστος, το οποίο συνεχώς αυξάνεται λόγω και της αύξησης των κρουσμάτων καρκίνου διεθνώς, που όπως υπολογίζεται από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας θα φθάσουν τα 3.200.000 στην Ε.Ε. το 2030. Το κόστος αυτό μπορεί να γίνει δυσβάσταχτο για τις οικονομίες των κρατών. Μπορούμε, όμως, να αξιολογήσουμε το κόστος της ανθρώπινης ζωής; Προκειμένου επομένως να αντιμετωπισθεί αποτελεσματικά ο καρκίνος θα πρέπει να δώσουμε κατ’ αρχήν ιδιαίτερο βάρος στην πρόληψη, στην έρευνα και στην λελογισμένη χρήση των νέων θεραπειών, ώστε να περιορίζεται η σπατάλη και η άσκοπη κατανάλωση. 

Ιάσιμο το 50% των περιπτώσεων
Ο κ. Γεώργιος Πισσάκας, Συντ. Δ/ντης Ακτινοθεραπευτικού Κέντρου Νοσ «Αλεξάνδρα» και πρόεδρος της Εταιρείας Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας δίνει κάποια ενδιαφέροντα στοιχεία για τη νόσο: "Με βάση τα διεθνή στοιχεία, ο καρκίνος αποτελεί την 2η μεγαλύτερη αιτία θανάτου και ένας στους τρεις μας, κάποια στιγμή στη ζωή του, θα αναγκαστεί να τον αντιμετωπίσει. Τα κυριότερα όπλα που διαθέτουμε στην μάχη  ενάντιά του είναι: η Χειρουργική επέμβαση, η Ακτινοθεραπεία  και η φαρμακευτική αντιμετώπιση. Σχεδόν οι μισοί από τους ογκολογικούς ασθενείς μπορούν να ιαθούν  με μία από τις 3 αυτές μεθόδους ή με συνδυασμό τους. Ειδικότερα για την Ακτινοθεραπευτική Ογκολογία, το 60% των ογκολογικών ασθενών θα χρειαστεί να λάβει ακτινοθεραπεία κάποια στιγμή στη διάρκεια της νόσου του. Μεγάλο ποσοστό των ασθενών αυτών θα υποβληθούν σε «ριζική» ΑΘ, με σκοπό την ίαση.
Η ακτινοθεραπεία στον πόλεμο κατά του καρκίνου δεν είναι στο σύνολό της μία ακριβή θεραπεία. Όμως στην Ελλάδα του 2015, εξακολουθεί να αντιμετωπίζεται από  το Ελληνικό Δημόσιο με πλήρη αδιαφορία και απαξίωση. Και αυτό είναι σαφές αν δούμε πόσα μηχανήματα ακτινοθεραπείας υπάρχουν στην χώρα μας .Με βάση τα διεθνή δεδομένα η Ελλάδα θα έπρεπε να έχει περίπου 60 μηχανήματα και όμως έχει 37 από τα οποία μόνο 24 είναι στον δημόσιο τομέα. Αυτό κάνει και εξαιρετικά σαφές γιατί οι λίστες αναμονής φτάνουν έως και τους 4 μήνες".

Δικαίωμα να ζει ο ασθενής χωρίς πόνο
"Η παγκόσμια Ιατρική Κοινότητα αγωνίζεται να περάσει στους συνανθρώπους μας και στην πολιτεία το μήνυμα ότι «η ανακούφιση από τον πόνο και η παρηγορητική φροντίδα αποτελεί αναφαίρετο ανθρώπινο δικαίωμα", αναφέρει η κα Αθηνά Βαδαλούκα, Αν. Καθ. Παν. Αθηνών και Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρίας Θεραπείας Πόνου και Παρηγορικής Φροντίδας (ΠΑΡΗΣΥΑ). Στο πλαίσιο αυτό και με δεδομένη την πικρή αλήθεια των αριθμών σε ό,τι αφορά την παροχή ανακουφιστικής και παρηγορητικής φροντίδας παγκοσμίως αλλά και στην χώρα μας, αποφασίστηκε κατά την 2η Παγκόσμια Συνδιάσκεψη κορυφής των οργανώσεων Παρηγορητικής Φροντίδας στην Κορέα τον Μάρτιο του 2005, η πρώτη εβδομάδα του Οκτωβρίου να αφιερωθεί στον αγώνα αυτό με ποικίλες εκδηλώσεις, και η 4η Φεβρουαρίου ημέρα καρκινοπαθών ασθενών. 
"Στόχος, να μάθουν οι ανίατοι ασθενείς και οι συγγενείς τους ότι μπορούν να μην υποφέρουν. Υπάρχουν πολλοί που δεν ξέρουν καν ότι έχουν το δικαίωμα να ανακουφιστούν και υπάρχουν οι τρόποι που θα τους επιτρέψουν να ζήσουν με αξιοπρέπεια". 
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (ΠΟΥ) 24,6 εκατ. άνθρωποι ζουν με καρκίνο και 80-90% εξ’ αυτών υποφέρουν από πόνο και συνοδά συμπτώματα στα τελικό στάδια της νόσου. Κάθε χρόνο πεθαίνουν παγκοσμίως 52 εκ. ενήλικες, νέοι και παιδιά. Ένας στους δέκα θανάτους οφείλεται σε καρκίνο. Πάνω από 40 εκ. πάσχουν από AIDS. Καθημερινά αυξάνει ο αριθμός των ανθρώπων με χρόνιες παθήσεις. Οι άνθρωποι αυτοί θα έχουν, σε κάποιο χρόνο, ανάγκη από παρηγορητική φροντίδα. 
Μεγάλη Ευρωπαϊκή έρευνα (46.000 άτομα) αποδεικνύει ότι 1 στα 5 άτομα υποφέρει από μέτριο έως σοβαρό χρόνιο πόνο με διάρκεια περίπου 7 χρόνια. Ο χρόνιος πόνος επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα ζωής ενός εκ των τριών ατόμων. 

Η φτώχεια παράγοντας επιδείνωσης της Υγείας
"Έχει πλέον τεκμηριωθεί ότι η φτώχεια αποτελεί ένα κακό προγνωστικό παράγοντα για την υγεία. Τούτο καταδεικνύεται από σχετικές μελέτες και δημοσιεύματα τόσο στον ιατρικό όσο και τον υπόλοιπο τύπο και τα ΜΜΕ", τονίζει ο κ. Νικόλαος Κορδιολής, τ. Δ/ντής Νευροχειρουργικής Κλινικής Νοσ. «Ο Άγιος Σάββας» και Γεν. Γραμματέας της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας.  
Ενώ το προσδόκιμο ζωής έχει αυξηθεί στις πλούσιες χώρες, η παραπάνω διαπίστωση αποδεικνύει ανισότητες κατ’ εξοχήν στον χρόνο επιβίωσης θεραπευμένων καρκινοπαθών από τα σχετικά δημοσιεύματα σε χώρες όπως ΗΠΑ Καναδά, Νορβηγία, Μ. Βρετανία κ.λ.π. Ομάδες καρκινοπαθών με μεγάλη οικονομική ευχέρεια επιβίωσαν περισσότερο ή θεραπεύτηκαν πλήρως σε αντίθεση με πληθυσμιακές ομάδες  με χαμηλό οικονομικό βιοτικό επίπεδο. Τούτο οφείλεται και στην οικονομική κρίση την οποία διανεύει η παγκόσμια κοινότητα σε όλα τα μήκη και πλάτη της υφηλίου. Όσο αφορά στη χώρα μας,  παρά την όποια πρόοδο στην ογκολογία αλλά και την μη υιοθέτηση ακόμα μιας εθνικής αντικαρκινικής πολιτικής, οι συνεχείς μειώσεις των δαπανών στην υγεία έκαναν δυσχερή την πρόσβαση των καρκινοπαθών στις ελληνικές θεραπευτικές δυνατότητες, αλλά και του γενικού πληθυσμού στα προγράμματα πρόληψης και έγκαιρης διάγνωσης του καρκίνου, εξαιτίας της έλλειψης μιας οργανωμένης πανελλαδικής αντικαρκινικής πολιτικής. Η Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία είχε και έχει προτάσεις, έχει δε την τεχνογνωσία της ανάληψης αυτής της πολιτικής και τον συντονισμό δράσεων με τη συνεργασία ιατροκοινωνικών φορέων υπό την προϋπόθεση της χρηματοδότησης εξ’ ολοκλήρου από το προϊόν του Πανελληνίου Αντικαρκινικού Εράνου.

medsin 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου