Γιατί έχασε τις εκλογές στην Ολλανδία ο ακροδεξιός Βίλντερς -Μια γερμανική ανάλυση

Μπορεί το κόμμα του Μαρκ Ρούτε να έχασε σχεδόν το ένα τέταρτο των εδρών του στην ολλανδική Bουλή, αλλά ο απερχόμενος πρωθυπουργός παραμένει ο πιο επιτυχημένος φιλελεύθερος πολιτικός στη Γηραιά Ήπειρο και ο μεγάλος νικητής της χθεσινής αναμέτρησης.

Το δεξιό φιλελεύθερο VVD αναδεικνύεται για τρίτη συνεχόμενη φορά ισχυρότερη δύναμη στο κοινοβούλιο στη Χάγη και μάλιστα με ικανότατη απόσταση.

Μέχρι πρόσφατα οι περισσότερες δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι θα επικρατούσε ο ακροδεξιός λαϊκιστικής Γκέερτ Βίλντερς, ενώ έξι κόμματα πρόβαλλαν ως αουτσάιντερ για την πρώτη θέση. Να, όμως, που κέρδισε καθαρά ο Ρούτε κι αυτό χάρις σε δύο λαϊκιστές που τον βρίζουν συνεχώς.

Σε ποιους και τι οφείλει τη νίκη του ο Ρούτε;

Ο πατέρας της νίκης του Ρούτε, όπως συμφωνούν οι περισσότεροι αναλυτές στην Ολλανδία, ακούει στο όνομα Ταγίπ Ερντογάν. Όσο βαρύτερους χαρακτηρισμούς χρησιμοποιούσε ο «σουλτάνος» εναντίον του, τόσο περισσότεροι Ολλανδοί έσπευδαν στο πλευρό του πρωθυπουργού τους. Κι ο Ρούτε χειρίστηκε επαγγελματικά την κρίση: χάραξε κόκκινες γραμμές, όταν απαγόρευσε στο αεροσκάφος που μετέφερε τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Τσαβούσογλου να προσγειωθεί στην Ολλανδία, και στη συνέχεια όταν έβαλε να συνοδεύσουν ευγενικά εκτός χώρας την Τουρκάλα υπουργό Οικογενειακών Υποθέσεων. Και μετά την έκρηξη οργής στην Άγκυρα ο Ρούτε αντί να πέσει στην παγίδα του Ερντογάν και να απαντήσει σε ανάλογο ύφος, προσκάλεσε τον πρωθυπουργό του, τον Μπιναλί Γιλντιρίμ σε γεύμα κι εκείνος δέχθηκε.

Στην τηλεμαχία με τον Βίλντερς την περασμένη Δευτέρα ο Ρούτε κόλλησε τον αντίπαλό του στον τοίχο. Όταν ο ακροδεξιός λαϊκιστής απαίτησε να εκδιωχθεί απ’ τη χώρα ο Τούρκος πρεσβευτής ο Ρούτε απάντησε ψύχραιμα: «αυτή είναι η διαφορά ανάμεσα στο να τουϊτάρεις απ’ τον καναπέ και να κυβερνάς μια χώρα.» Προφανώς οι Ολλανδοί εκτιμούν ιδιαίτερα αυτόν τον πολιτικό ρεαλισμό. Τις τελευταίες μέρες πριν τις κάλπες οι Ρούτε κέρδισε τις αποφασιστικές ψήφους που τον χωρίζουν απ’ τον Βίλντερς, ενώ το αμέσως προηγούμενο διάστημα επωφελήθηκε περισσότερο απ’ το ξεθώριασμα της λάμψης του Βίλντερς παρά απ’ τη δική του ελκτική δύναμη.

Τα περασμένα χρόνια ο Ρούτε αθέτησε κάποιες προεκλογικές του υποσχέσεις κι αυτό το πληρώνει το κόμμα του με την απώλεια περίπου ενός τετάρτου των εδρών. Τήρησε όμως τη βασική του δέσμευση καθώς η οικονομία της χώρας έχει πάρει τα πάνω της μετά από μια παρατεταμένη κρίση και τρέχει με ρυθμό ανάπτυξης 2% ενώ η ανεργία πέφτει προς το 5%. Η χώρα των 17 εκατομμυρίων κατοίκων εξάγει περισσότερα αγαθά στον πλανήτη απ’ ό,τι η Βρετανία ή η Ιταλία.

Η επόμενη μέρα στην Ολλανδία

Ο Ρούτε θα πρέπει τώρα να συγκροτήσει έναν νέο κυβερνητικό συνασπισμό, αφού οι μέχρι τώρα εταίροι του Σοσιαλδημοκράτες καταποντίστηκαν στις κάλπες, λόγω του ότι οι ψηφοφόροι τους φόρτωσαν όλες τις οδυνηρές κοινωνικές μεταρρυθμίσεις που έκανε η κυβέρνηση. Ο Ρούτε θα χρειαστεί τώρα τουλάχιστον τρεις κυβερνητικούς εταίρους, αλλά μπορεί να επιλέξει από τέσσερα κεντρώα κόμματα, δηλαδή τους Χριστιανοδημοκράτες, τους αριστερούς φιλελεύθερους D66, τους Πράσινους και τους Σοσιαλδημοκράτες. Κι αυτό μπορεί να το εκμεταλλευτεί και να αποφύγει να τους κάνει μεγάλες παραχωρήσεις... Το σίγουρο είναι ότι η παραμονή του στην εξουσία σκορπά χαμόγελα στο Βερολίνο, αφού ο Ρούτε είναι σε πολλά ζητήματα ένας απ’ τους βασικότερους συμμάχους (δορυφόρους λένε οι κακές γλώσσες) της Μέρκελ στην ΕΕ.

Γιατί έχασε τελικά ο Βίλντερς

Έβαλε αυτογκόλ, συμφωνούν οι περισσότεροι πολιτικοί αναλυτές. Επί μήνες ολόκληρους προηγείτο στις δημοσκοπήσεις κι έφθασε να παλεύει για τη δεύτερη θέση με τους Χριστιανοδημοκράτες. Ούτε το αποτέλεσμα του 2010 φαίνεται ότι δεν θα πιάσει το μονοπρόσωπο κόμμα του, το PVV. Κι αιτία είναι ο ίδιος: στην προεκλογική καμπάνια το κόμμα του ήταν άφαντο. Ο ίδιος έχασε σχεδόν σ’ όλα τα ντιμπέιτ και σπάνια τον έβλεπε κανείς το τελευταίο διάστημα στους δρόμους, όπου κυκλοφορεί ο μέσος Ολλανδός. Κανένας άλλος πολιτικός δεν είχε τόσο λίγη επαφή με το λαό όσο ο στενά φρουρούμενος επί 24ωρη βάση Βίλντερς. Και μπορεί να αναρτά έξυπνα και προβοκατόρικα tweets όπως το πρότυπό του, ο Ντόναλντ Τραμπ, αλλά ο τελευταίος όργωσε την Αμερική συναρπάζοντας με τη λαϊκίστικη ρητορεία του τους οπαδούς του.

Αλλά κι ο θαυμασμός που εξέφρασε συχνά για τον Τραμπ γύρισε μπούμερανγκ στο Βίλντερς, αφού πολλοί -ακόμη κι απ’ τους φανατικούς οπαδούς του προέδρου των ΗΠΑ – απορρίπτουν τώρα τη ριζοσπαστική, χαοτική πολιτική του. Ο Ρούτε το κατάλαβε εγκαίρως αυτό συνοψίζοντάς το στο σύνθημα: «Ο Γκέερτ Βίλντερς είναι το χάος»

Εξανέμισε ο Βίλντερς το πολιτικό του κεφάλαιο;

Μπορεί για τον ευρωσκεπτικιστή πολιτικό η έκβαση των εκλογών αυτών να συνιστά την πιο οδυνηρή ήττα της καριέρας του, αλλά στα 53 του ούτε που σκέφτεται να αποχωρήσει. Άλλωστε ποιος θα τον αμφισβητήσει στο κόμμα του; Και τι θα κάνει στο υπόλοιπο της ζωής του; Φίλοι δεν του έχουν απομείνει και πολλοί, αν πιστέψουμε τον αδελφό του Πάουλ, με πολλούς απ’ τους συγγενείς του τα έχει τσουγκρίσει. Και συνεχίζει να ελπίζει ότι αργά ή γρήγορα θα έρθει η ώρα του.

Ένα τρομοκρατικό χτύπημα, μια νέα προσφυγική κρίση, μια έξαρση της εγκληματικότητας των μεταναστών ή απλά η δυσαρέσκεια με τη νέα κυβέρνηση θα είναι αρκετά, ελπίζει, για να του δώσουν μια νέα ώθηση στις δημοσκοπήσεις. Το κοστούμι του αντιπολιτευόμενου σκιάχτρου είναι κομμένο και ραμμένο στα μέτρα του. Χώρια που δεν χρειάζεται να μετέχει στην κυβέρνηση για να περνά τουλάχιστον κάποιους απ’ τους στόχους της πολιτικής του ατζέντας, αφού όπως συμφωνούν πολιτικοί αναλυτές ο Βίλντερς «έσπρωξε» κάπως προς τα δεξιά τον Ρούτε και τους Χριστιανοδημοκράτες.

Φρενάρει η ήττα του Βίλντερς την προέλαση του λαϊκισμού στην Ευρώπη;

Μπορεί και ναι. Η φετινή είναι η χρονιά «αφύπνισης των λαών στην ηπειρωτική Ευρώπη», είπε πρόσφατα η Μαρίν Λεπέν. Οι Ολλανδοί ξύπνησαν πράγματι, σηκώθηκαν απ’ τους καναπέδες και πήγαν μαζικά να ψηφίσουν -ή μάλλον να καταψηφίσουν τον Βίλντερς. Ήδη τον περασμένο Νοέμβριο οι αυστριακές προεδρικές εκλογές είχαν δείξει ότι δεν υπάρχει ευρωπαϊκό «φαινόμενο ντόμινο». Η Λεπέν, βέβαια, εξακολουθεί να ελπίζει ότι θα είναι η επόμενη ένοικος του Ελυζέ, αφού το Εθνικό Μέτωπο στη Γαλλία έχει πολύ βαθύτερα ερείσματα σε πολλά κοινωνικά στρώματα και μπορεί να πιάσει μεγαλύτερα ποσοστά απ’ ό,τι το μονοπρόσωπο κόμμα του Βίλντερς στην Ολλανδία. Ωστόσο, το αποτέλεσμα των ολλανδικών εκλογών συνιστά πισωγύρισμα για τη Λεπέν, γιατί αν είχε νικήσει ο ομοϊδεάτης της τότε θα μπορούσε εκείνη να επιχειρηματολογήσει ότι οι ακροδεξιές θέσεις δεν είναι εξοβελιστέες στην Ευρώπη. Ενώ τώρα μόνον -ή κυρίως- σε αυτογκόλ του βασικού της αντιπάλου Εμανουέλ Μακρόν, ή κάποιο σκάνδαλο που θα ξεσπάσει εις βάρος του μπορεί να ελπίζει...

Αλλά και για τους Γερμανούς ακροδεξιούς της AfD είναι κακός οιωνός η ήττα του Βίλντερς. Η «Εναλλακτική για τη Γερμανία» έχει πάρει την κατιούσα στις σφυγμομετρήσεις μετά την ανάληψη από τον Τραμπ της εξουσίας και την κάθοδο του Μάρτιν Σουλτς ως υποψηφίου καγκελαρίου των Σοσιαλδημοκρατών. Η επικεφαλής του AfD, η Φράουκε Πέτρι, πόνταρε στον Βίλντερς ότι θα κερδίσει τις εκλογές, αλλά τώρα αντιμετωπίζει το ίδιο πρόβλημα μ’ εκείνον, αφού το προσφυγικό εξαφανίζεται απ’ τα πρωτοσέλιδα.

Και με την Ευρωπαϊκή Ένωση τι γίνεται;

Προς το παρόν τουλάχιστον θέμα Nexit, δηλαδή εξόδου της Ολλανδίας (Netherlands Exit) από την ΕΕ δεν τίθεται. Άλλωστε μεγάλος όγκος των εξαγωγών της χώρας διοχετεύεται σε ευρωπαϊκές χώρες. Αλλά πέραν του ελεύθερου εμπορίου πολλοί Ολλανδοί δεν βλέπουν σε τι άλλο τους χρησιμεύει η συμμετοχή στην Ένωση, σε τι αλλάζει προς το καλύτερο την καθημερινότητά τους. Κι όσο οι κεφαλές στις Βρυξέλλες και τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσας δυσκολεύονται να επικοινωνήσουν στους πολίτες τα πλεονεκτήματα της ενωμένης Ευρώπης, δύσκολα θα βγει απ’ την κρίση η Ε.Ε.

Πηγή: iefimerida.gr