Oι 4 ρυθμίσεις για τα «κόκκινα» δάνεια.

Πακέτο... ρύθμισης των «κόκκινων» δανείων, που έχουν εκτοξευτεί στα 84 δισ. ευρώ, ετοιμάζει ο υπουργός Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού, Γιώργος Σταθάκης, μετά τη συμφωνία που έχει επέλθει για το ζήτημα της αντιμετώπισης του ιδιωτικού χρέους ανάμεσα στην κυβέρνηση και στους Θεσμούς.

Κορυφαίος αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομίας επιβεβαιώνει με δήλωσή του στο «Εθνος» τη «σύγκλιση των απόψεων» στο θέμα των «κόκκινων» δανείων, όπως ανέφερε

προχθές ο Ευρωπαίος Επίτροπος Οικονομικών Πιέρ Μοσκοβισί: «Σχεδόν έχουμε κλείσει συμφωνία με τους Ευρωπαίους εταίρους για το θέμα των «κόκκινων» δανείων σημειώνει χαρακτηριστικά το ανώτατο στέλεχος του υπουργείου Οικονομίας και συνεχίζει μιλώντας στο «Εθνος»: «Πρόκειται για μια καθολική, συνολική διευθέτηση του προβλήματος της μη εξυπηρέτησης των οφειλών νοικοκυριών κι επιχειρήσεων προς τις τράπεζες».

Πηγές αναφέρουν ότι η ηγεσία του υπουργείου Οικονομίας ετοιμάζει τις αναγκαίες νομοθετικές ρυθμίσεις προκειμένου να ισχύσει το νέο πλαίσιο με βάση τη συμφωνία ανάμεσα στις δύο πλευρές. Αυτό θα στηρίζεται σε τέσσερις άξονες:

«Νόμος Κατσέλη». Προχωρούν απαραίτητες παρεμβάσεις προκειμένου να αποσυμφορηθεί η κατάσταση στα ειρηνοδικεία με τις χιλιάδες εκκρεμείς εκδικάσεις υποθέσεων νοικοκυριών που έχουν προσφύγει για διαγραφή χρεών. Εκτιμάται ότι περίπου 170.000 δανειολήπτες έχουν προσφύγει στις διατάξεις του νόμου, αλλά οι ημερομηνίες που έχουν οριστεί στα δικαστήρια φτάνουν ακόμη και τα 15 χρόνια μετά την υποβολή της αίτησης. Σκοπός είναι, όπως αναφέρουν πληροφορίες, το διάστημα να μειωθεί στα τρία χρόνια. Ετσι προωθούνται νομοθετικές ρυθμίσεις, ώστε στα Ειρηνοδικεία να δημιουργηθούν ειδικά τμήματα που θα δικάζουν αυτές τις υποθέσεις, ενώ ταυτόχρονα οι «φάκελοι» θα ομαδοποιηθούν με κάποια κριτήρια ώστε αυτοί να προχωρούν γρήγορα.

Κώδικας Δεοντολογίας Τραπεζών. Υπάρχει συγκεκριμένο πλαίσιο το οποίο βασίζεται στη ρύθμιση δανείων (στεγαστικών, καταναλωτικών ακόμη και επιχειρηματικών) σύμφωνα με τις «εύλογες δαπάνες διαβίωσης» και τον ορισμό του «συνεργάσιμου δανειολήπτη». Ο Κώδικας Δεοντολογίας των τραπεζών απαριθμεί σειρά συγκεκριμένων λύσεων που μπορούν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να επιλέγουν και να διευθετούν τις οφειλές των νοικοκυριών και των μικρών επιχειρηματιών.

Αυτές οι λύσεις κατηγοριοποιούνται σε άμεσες, μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες (π.χ. επιμήκυνση αποπληρωμής, μείωση επιτοκίου κ.λπ.). Η ηγεσία του υπουργείου Οικονομίας θέλει να ξεκινήσει η γενικευμένη εφαρμογή αυτών των μηχανισμών. Σε σχέση με τις «εύλογες δαπάνες διαβίωσης» υπάρχει κατόπιν σχετικών μελετών της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής λίστα με παραδείγματα δαπανών ανά μοντέλο οικογένειας. Η μέση μηνιαία δαπάνη είναι γύρω στα 1.100 ευρώ. Δηλαδή το δάνειο ενός μέσου νοικοκυριού θα ρυθμίζεται ώστε να μένει το παραπάνω ποσό διαθέσιμο για την κάλυψη των ζωτικών του αναγκών, της πληρωμής των εξόδων εκπαίδευσης των παιδιών κλπ. Δεν αποκλείεται το υπουργείο να κάνει κάποιες νομοθετικές παρεμβάσεις, ώστε οι προτεινόμενες λύσεις από τον Κώδικα Δεοντολογίας να αποκτήσουν έναν δεσμευτικό χαρακτήρα για τις τράπεζες.

Απαγόρευση πλειστηριασμών κύριας κατοικίας. Το υπουργείο Οικονομίας σκοπεύει να καταθέσει νομοθετικές διατάξεις ώστε να προστατεύεται η κύρια κατοικία των δανειοληπτών από τους πλειστηριασμούς.

Ετσι θα καθοριστούν συγκεκριμένα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια προκειμένου να εκμεταλλευτούν το πλαίσιο όσοι πραγματικά έχουν ανάγκη και κινδυνεύουν να χάσουν το σπίτι τους. Σύμφωνα με πληροφορίες, τα όρια αυτά θα κινηθούν λίγο πιο ψηλά από εκείνα που θέσπιζε ο νόμος «Χατζηδάκη» και ταυτόχρονα οι δικαιούχοι θα πρέπει να καταβάλλουν και μία ελάχιστη δόση ανάλογα με το ύψος του εισοδήματός τους. Το πλαίσιο προστασίας θα ισχύει τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2015.

«Νόμος Δένδια» για επιχειρηματικά δάνεια. Σε ισχύ, με κάποιες τροποποιήσεις, θα τεθεί και ο λεγόμενος νόμος «Δένδια» που προβλέπει τη ρύθμιση των δανείων μικρομεσαίων επιχειρήσεων και ελεύθερων επαγγελματιών με τζίρο έως και 2,5 εκατ. ευρώ ετησίως. Για τις περιπτώσεις αυτές προβλέπεται η ρύθμιση των «κόκκινων» δανείων σε συνδυασμό και με τη διευθέτηση οφειλών προς εφορία και ασφαλιστικά ταμεία αλλά με επιπλέον κίνητρα ως προς τη διαγραφή προστίμων και προσαυξήσεων.

Το υπουργείο Οικονομίας θα επιφέρει και σε αυτό τον νόμο τροποποιήσεις, ώστε οι τράπεζες να είναι πιο «φιλικές» απέναντι στις επιχειρήσεις και ιδίως στον τρόπο ρύθμισης των δανείων. Να σημειωθεί ότι το συγκεκριμένο θεσμικό πλαίσιο δίνει τη δυνατότητα ακόμη και διαγραφής μέρους των οφειλών προς τις τράπεζες.

Σε δεύτερο χρόνο μετατίθεται και μετά από ολοκληρωμένη μελέτη η δημιουργία του ενδιάμεσου φορέα διαχείρισης ιδιωτικού χρέους. Εκεί θα μεταφερθούν «κόκκινα» δάνεια νοικοκυριών κάτω από το όριο της φτώχειας, τα οποία θα ρυθμίζονται με ευνοϊκότερες ρυθμίσεις. Ο φορέας αυτός μέχρι να λάβει «σάρκα και οστά» θα χρειαστεί να περάσουν περί τους έξι με οκτώ μήνες.

Τα κριτήρια προστασίας για την κύρια κατοικία

«Κλειδωμένη» φέρεται να είναι και η νομοθετική ρύθμιση του υπουργείου Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού για την προστασία της κύριας κατοικίας από τους πλειστηριασμούς.

Ολο αυτό το διάστημα, ιδίως μετά το Πάσχα, έχει ακολουθήσει ένα σκληρό «παζάρι» ανάμεσα στην ελληνική πλευρά και τους θεσμούς, όχι μόνο για τα όρια που θα τεθούν σε ό,τι αφορά το εισόδημα και τα περιουσιακά στοιχεία των δανειοληπτών που θα απολαμβάνουν την προστασία αλλά και για την αναγκαιότητα ύπαρξης πλαισίου που θα απαγορεύει τους πλειστηριασμούς της κύριας κατοικίας.

Είχε προηγηθεί η παρέμβαση πριν από το Πάσχα του επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, ο οποίος ούτε λίγο ούτε πολύ, γνωμοδοτώντας επί του σχεδίου Σταθάκη, έκρινε πως θα προκαλούνταν ηθικός κίνδυνος με τα όρια που έβαζε αρχικά ο υπουργός Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού.

Η ελληνική πλευρά, σύμφωνα με πηγές, συμφώνησε ώστε το πλαίσιο των πλειστηριασμών να ενταχθεί στο πακέτο της ρύθμισης των «κόκκινων δανείων», επιχειρηματολογώντας υπέρ της θέσπισης των διατάξεων για τη στέγη των δανειοληπτών.

Ετσι ξεκίνησε μια έντονη διαπραγμάτευση, λένε οι πληροφορίες, για το ύψος των ορίων. Τα δύο άκρα, ανάμεσα στα οποία έγινε η διαβούλευση, ήταν ο «νόμος Χατζηδάκη» και το σχέδιο Σταθάκη.

Εισόδημα - περιουσία
Πηγές θέλουν το ύψος του εισοδήματος και της κινητής και ακίνητης περιουσίας να καθορίστηκε λίγο πιο πάνω από το θεσμικό πλαίσιο που είχε ψηφιστεί και ίσχυε για το 2014.

Για να υπαχθεί κάποιος στις προστατευτικές διατάξεις του νόμου θα πρέπει να πληροί σωρευτικά τα όρια εισοδήματος και περιουσιακών στοιχείων αλλά και να καταβάλλει συγκεκριμένες δόσεις υπολογιζόμενες ως ποσοστό επί του εισοδήματος.

Με τον τρόπο αυτό αποτρέπεται η κατάχρηση των ρυθμίσεων από κακοπληρωτές.

Δεν θα έχουν την υποχρέωση πληρωμής δόσης άνεργοι και άτομα με ειδικές ανάγκες.

Ο «νόμος Χατζηδάκη» προέβλεπε:

1 Η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας δεν μπορούσε να υπερβαίνει τα 200.000 ευρώ.

2 Το καθαρό οικογενειακό εισόδημα ήταν μέχρι 35.000 ευρώ.

3 Η συνολική αξία κινητής και ακίνητης περιουσίας έπρεπε να είναι μικρότερη ή ίση με 270.000 ευρώ. Από το ποσό αυτό το σύνολο των καταθέσεων και κινητών αξιών του οφειλέτη δεν έπρεπε να ξεπερνά τα 15.000 ευρώ.

4 Οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι αλλά και οι άνεργοι με εισόδημα πέραν του επιδόματος ανεργίας, αν είχαν εισόδημα μέχρι 15.000 ευρώ, θα έπρεπε να καταβάλλουν ως μηνιαία δόση το 10% επί του καθαρού μηνιαίου εισοδήματος.

5 Οσοι είχαν εισόδημα άνω των 15.000 ευρώ το ποσοστό της δόσης υπολογιζόταν στο 10% μέχρι το ποσό αυτό και 20% για το υπερβάλλον.

6 Για τις κοινωνικά ευπαθείς κατηγορίες δανειοληπτών προβλεπόταν καταβολή μηνιαίας δόσης σε ποσοστό 10% επί του καθαρού μηνιαίου εισοδήματος, για ετήσιο οικογενειακό εισόδημα μέχρι 20.000 ευρώ.

7 Για οικογενειακά εισοδήματα άνω των 20.000 ευρώ υπολογιζόταν ποσοστό 10% μέχρι του ποσού των 20.000 ευρώ και ποσοστό 20% στο υπερβάλλον εισόδημα.